Dişlerde Estetik Nasıl Sağlanır?

12/01/2016 Diş TedavisiGenel

ONLINE RANDEVU AL ÖNCE - SONRA KLİNİK SANAL TURU

İnsanların, kültürel çevresi ve kişisel deneyimleri gibi faktörlerin etkisi altında farklılık gösteren estetik kavramının temelinde, kişinin, bulunduğu topluma güzel görünme arzusu yatmaktadır. Dişsizliklerde uygulanan protezlere yerleştirilecek yapay dişlerin seçimi ve bunların po zisyonlandınlması tam protez yapımının en önemli safhalarından biridir. Bu nedenle, hastalar protezlerinde fonksiyonun yanında büyük ölçüde görünüme de önem verirler.
Estetik ve estetik olmayan sözcükleri genellikle hoşa giden ve hoşa gitmeyen şeklinde algılanmaktadır. Bu süreç kabaca, görsel uyaranların beyinde görme merkezine iletilmeleri ve beyinde hoşa giden ve hoşa gitmeyen psikolojik bir algı oluşturması şeklinde tanımlanabilir.

Ön dişlerin seçimi ve yerleştirilmesi, estetik ve fonetik gereksinimlerm sağlanması için önemli bir kriterdir. Canlıların doğasında yaşlanma fizyolojik bir olaydır ve dişsizlik de yaşlanma belirtilerinden biridir. Dişsiz yaşlı hastalarda, ilerleyen yaşa bağlı olarak, bazı değişiklikler ortaya çıkmaktadır. Bu değişikliklerle birlikte, tam dişsizlikten etkilenen çevre dokular nedeniyle, geriatrik hastalardaki estetik gereksinimler daha fazladır .

Özellikle diş kaybı ve buna bağlı olarak gelişen alveoler kemik kayıplan sonucunda desteğini önemli oranda yitiren orbicularis oris ve buccinator kaslannda oluşan kontraksiyonlar, yüz bölgesinde büyük oranda şekil değişikliklerine neden olmaktadır. Tam dişsiz ağıza uygulanan bir protez, bir yandan çiğneme işlevine katkıda bulunurken, diğer yandan da yüzün değişik fizyolojik normlanm düzenleyerek bireyin kaybolan yüz ifadesinin yeniden kazandırılmasını sağlamalıdır. Yüzün ağız ve çevresini içeren alt bölümü (alt üçlü), tam dişsizliğin estetik sorunlara yol açtığı bölümüdür. Bu bölümde diş ve alveol kemik desteğini kaybeden kaslar nedeniyle deride derin çizgi ve kırışıklıklar ortaya çıkar. Bu nedenle tam protez tasarımı, diş kayıpları sonrasında oluşan morfolojik değişikliklere göre yapılmalıdır
Tam protezlerde estetik planlama yaparlen dikkat ettiğimiz konular:
• Cinsiyet (erkek / kadın)
• Yaş (genç, orta yaş, ileri yaş)
• Kişilik, yüz form ve konturları (güçlü/sert/yumuşak/ nazik)
• Kozmetik faktörlerdir.
Genelde ön dişlerin estetik, arka dişlerin fonksiyonel önemi olduğu düşünülür. Hastaya uygulanacak bir tam protezin fonksiyonel olması kadar, estetiğinin de tatmin edici olması gerekir. Bu noktada, doğal dişlerden yapay dişlere büyük değişiklikler yapmadan geçilmelidir.
Yuvarlatılmış yüz hatları genellikle dişilikle bağlantılı olup, tersine köşeli hatlar erkekliğin göstergesidir. Diş formu ile çevre arasında bir uyumdan söz edildiğinde, bayanların dişleri daha çok ovoid ve ince hatlıdır. Yaşlanmayla birlikte yüz formunda olduğu gibi, dişlerde de değişiklikler meydana gelir. Dudaklar, yuvarlar. hatlarını kaybederken aynı şekilde dişler de in sizal ve interproksimal bölgelerde aşınmaya uğrayarak labial yüzeylerde daha düz ve genel olarak kareye yakın bir görünüm kazanacaklardır.

Belirtilen bu özellikler, yaşlandıkça genel vücut formu bir kareye benzeme eğilimindeki erkek vücudunda ve dental yapılarda da kendini gösterir. Yüz ve doğal diş formları öylesine değişiktir ki, bütün bu şekil ve formları bilinen geometrik şekiller ile standardize etmek neredeyse imkansızdır. Araştırıcılar yüzün yumuşak kısımları ile dişlerin şekli arasında ilişki kurmaya çalışmışlardır.

Bir yapay dişin seçiminde belki de ilk basamak, yüzün almsal düzlemde geometrik olarak en çok benzediği şekli saptamakla başlar ( kare, ovoid, üçgen).

Tam protez yapılacak hastalarda eski fotoğraflardan yararlanarak doğal dişlerin şekli, büyüklüğü ve pozisyonu hakkında fikir edinilebilir. Uygulanacak dişlerin biçimi ve yerleştirilmesi çevre dokularla aktif ve pasif halde iken uyumlu olmalıdır.
Dişlerin küçük seçilmesi, ön dişlerin ve labial gingivanm pozisyonunun hatalı saptanması, yumuşak doku desteğinin kaybına yol açabilir. Estetik görünüm, öncelikle ön dişlerin insizal kenarlan ile dudağm ilişkisi gözönüne alınarak sağlanabilir.