DİŞ KORKUSU

23/03/2015 Diş TedavisiGenel

ONLINE RANDEVU AL ÖNCE - SONRA KLİNİK SANAL TURU

Korkular aşırı ve kontrol dışı bir hal almışsa, bu durumda fobilerden söz edilir. Fobi,  gerçekte tehlike yaratmayacak bir objeye, aktiviteye veya duruma karşı duyulan aşırı korku ve kaygı halidir. Fobileri olan kişiler korkularının saçma ve mantıksız olduğunun farkındadır, fakat bu korkularını engelleyemezler. Fobiler zaman zaman kişinin gündelik ve sosyal yaşamını olumsuz etkiler, iş yapamaz hale getirebilir.

Fobisiyle karşılaşan kişide çarpıntı, yüzü kızarması, terleme, nefes darlığı, ağız kuruluğu ve yutkunmakta zorluk çekme gibi fiziksel belirtiler gözlemlenir.

Fobilerin kesin bir nedeni yoktur. Çoğu ruhsal sorunda olduğu gibi fobilerin nedeni biyolojik, genetik ya da çevresel olabilir. Çeşitlerine göre ve kişiden kişiye farklılıklar gösterebilir. Fakat fobilerin temelinde çoğunlukla  çocuklukta yaşanan kötü anılar etkilidir. Örneğin kapalı alan korkusu olan kişi, çocukluğunda muhtemelen kapalı bir alanda kilitli kalmış ya da evde yalnız bırakılmıştır.

Fobiler başlıca üç gruba ayrılır.

1) Sosyal fobi

2) Agorafobi

3) Özgül fobiler

Sosyal Fobi: Sosyal fobi sık görülen bir fobi çeşididir. Sosyal fobi duyan kişi toplum arasına çıkmaktan çok korkar. İnsanların onunla alay ettiğine ve aşağıladığına inanır. Konuşurken herkesin ona baktığını ve rezil olduğunu düşünür. Sosyal fobisi olan bir öğrenci ders anlatmaya kalktığında dili tutulur, yüzü kızarır, söyleyeceklerini unutur, herkes ona bakıyormuş gibi gelir ve böylelikle performansı düşer. Sosyal fobikler korkularının anlamsız olduğunun farkındadır, fakat korkularına bir türlü engel olamazlar.

Agorafobi: Agorafobi kişinin kolayca kaçamayacağı ortamlara girdiğinde ortaya çıkan yaygın kaygı duygusudur. Yalnız başına sokağa çıkmak, sinema, alış-veriş merkezleri gibi kalabalık  alanlarda bulunmak veya araba, otobüs ve metro gibi araçlarla seyahat etmek bu yerler arasında sayılabilir.

Sokakta rahatsızlanacağını düşünen bu kişiler zamanla evden dışarı çıkamaz hale gelir. Panik atak geçirenlerde agorafobi sık görülür.  Çoğu agorafobinin temelinde panik atak nöbetleri bulunmaktadır.
 

Özgül fobiler: Özgül fobiler belli bir nesneye veya duruma karsı aşırı korku duymak olarak tanımlanabilir. Örümcek fobisi, fare fobisi, uçak fobisi, yükseklik fobisi, yalnızlık, kapalı alan fobisi gibi binlerce çeşidi vardır.

Fobiler tedavi edilmediği takdirde çok uzun süre devam edebilir. Tedavi olmadan fobilerin düzelmesi pek mümkün değildir. Fobi tedavisinde amaç kişinin kaçınma davranışını önlemek ve belli durumlarda ortaya çıkan yüksek kaygı durumunu azaltmaktır. Fobilerde en sık kullanılan terapi türü bilişsel davranışçı terapidir. Bilişsel davranışçı terapide ise en sık kullanılan teknik yüzleştirme tedavisidir. Bu yöntemde kişinin korku yaratan durum veya nesnenin üzerine giderek, ortaya çıkan kaygı ile başa çıkması öğretilir. Gevşeme teknikleri ve nefes eğitimi tedaviye yardımcı unsurlardır. Tedavi süresi hastalığın şiddeti, yaygınlığı ve kişinin özelliklerine göre değişir.
 

psikoloji.com.tr