23/01/2016
Diş TedavisiGenel
Hastalar, beslenme ve çürük arasındaki ilişki hakkında bilgilendirilmelidirler. Bilindiği üzere, baş suçlu olarak bilinen şekerin yanı sıra, kolayca çözülebilen mono ve disakkaridler de ağızda, parçalanarak aside dönüşürler.
Pratikte de görülmüştür ki, şekerden zengin öğün ve ara öğünlerin azaltılması en doğru yöntemdir.
Yüksek çürük aktivitesi olan kişilerde, beslenme alışkanlıkları araştırıldığında, sorumlu unsuru bulup çıkarmak pek kolay olmamaktadır.
Diş çürüğünün çok faktörlü olması nedeniyle, mayalanabilir karbonhidratların hangi sıklıkta alımının çürük riskine etkili olduğunu tam olarak tanımlamak mümkün olmamaktadır.
Ancak, günde ikiden fazla şekerli ara öğün veya beş kez ve daha fazla şekerle temasın çürük riskini arttırdığı kabul edilmelidir.
Beslenmeye bağlı olduğu anlaşılan defektler için, asitli yiyecek‐içecekler sorgulanmalı ve öneriler getirilmelidir.
Florid Profilaksisi
Floridlerin çürük önleyici özelliği, gerek bilimsel gerekse klinik olarak tartışmaya gerek bırakmayacak bir biçimde kanıtlanmıştır. Son yıllarda, özellikle çocuklarda ve gençlerde gözlenen çürük oranındaki düşüşün, floridlerden kaynaklandığını söylemek mümkündür.
En etkili uygulama da sürmekte olan ve yeni süren dişlerde görülmektedir. Her ne kadar floridlerin, sürme öncesi ve sistemik etkilerinden bahsedilse bile, bu etkinin çok fazla olmadığını da belirtmek gerekmektedir.
Florid profilaksisinin başarılı olması için, ömür boyu sürdürülmesi gerekmektedir.
Uygulama yöntemleri ve yoğunluğu, kişinin ihtiyacına, çürük risklerine göre belirlenmelidir. Düşük riskli hastalar için temel flor profilaksisi yeterli olacaktır. Yüksek risklerde, ek önlemler ve yoğun profilaksi önerilmektedir. Her olguda, önce hangi yöntemlerin veya hangi kombinasyonların uygun olduğuna karar verilmelidir.
Bu arada yörede kullanılan içme sularındaki florid düzeyi, özellikle tüketilen maden sularındaki florid düzeyi gözden kaçırılmamalıdır.
Az bir olasılığa rağmen florozis riskini elimine etmek için, 5‐6 yaşına kadar olan çocuklarda yutabilecekleri florid miktarı da hesaba katılmalıdır. Pediatrik floridli diş macunları altı yaş dişi sürene kadar kullanılmalıdır. Yüksek konsantrasyonlu flor‐jel ve diğer lokal florid preparatları yalnız yüksek çürük riski altındaki çocuklarda denetim altında uygulanmalıdır.
Korumada Florid
Düşük Çürük Riski
Temel Profilaksi
- • Florürlü macun
- • Florürlü tuz
- • Florur Jel
Yüksek Çürük Riski
Yoğun Profilaksi
- • Florürlü macun
- • Florürlü tuz
- +Endikasyonuna Göre
- • Florlu jelle fırçalama
- • Florlu solüsyonlar
- • Florlu cila (lak)
- • Flor tabletleri
Fissür Örtücü
Çocuk ve gençlerde, primer çürük lezyonlarının çoğu fissürlerde görülmektedir. Yüzeyler özelliklede sürekli azıların yüzeyleri korumada daha çok dikkat ve özen gerektiren alanlardır.
Bu lokalizasyonda, fissür örtücü uygulamasının çürük korumasında en uygun önlem olduğu kesindir. Yüksek riskli olgularda diğer dişlere de örtücü uygulanması endikedir.
Fissür örtücü uygulanmış dişler sürekli kontrol edilmeli, düşenler yenilenmelidir.
Endikasyonlar
- Yüksek riskli çocuk ve gençlerde molar dişlere
- Morfolojisi uygun olmayan dişlere (derin fissur vs.)
- Kuru çalışma ve kontrolün mümkün olması
Kontrendikasyonları
• Düşük riskli hastalar
• Düz okluzal yüzeyler
• Kuru çalışmanın mümkün olmaması
Dokümantasyon ‐ Tıbbi Kayıt
Soruna yönelik kişisel korumada aşağıdaki noktaların kayıt altına alınması gerekmektedir.
• Anamnez
• Tanı
• Önerilen önlemler, enstrümanlar
• Kontroller
Anamnezde, lezyona neden olan etkenler saptanmalıdır. Özellikle, çürüğe yol açan faktörler ve o ana kadar proflaktik tedavilerin niteliği ve oluşan sorunları sorgulanmalıdır. Tanı kayıtlarında ise, primer ve sekonder çürüklerin yanında mevcut restorasyonlar, ağız hijyeni, dişeti ve periodonsiyumun durumu, mikrobiyal dental plak, diş taşları ile uygun indeksle saptanmış olan dişetlerinin durumu da bulunmalıdır.
Optimal bir ağız hijyeni için hastaya önerilen fırça, macun, plak kontrolü indikatörleri gibi tüm enstrümanlar, kayıt altına alınmalıdır.
Kontrol muayenelerinde profilaktik önlemlerin, genel hijyene, dişeti ve periodonsiyuma etkileri de klinik olarak değerlendirilerek yazılmalıdır. Hastanın işbirliğine isteksizliği ile kendiliğinden oluşan diğer sorunlar da kaydedilmelidir.
Topluma Yönelik Koruma Kreş, yuva, okul, yurtlar ve huzurevlerinde yapılan düzenli koruma çalışmaları, çürük
insidansının gerilemesinde etkili olur. Diş hekimlerinin görev alanına alınan koruma çalışmaları; kamu kurumlarının, öğretmenlerin ve bu iş için eğitilmiş kişilerin yardımları ile başarılı olur.
Bu başarıda aşağıdaki unsurlar etken olmuşlardır;
• Kurumlar ile işbirliği
• Ana baba ve öğretmenlerin bilgilendirilmesi
• Düzenli bir biçimde profilaktik önlem ve muayenelerin sürdürülmesi (ağız hijyeni,
florlama, beslenme önerileri)
• Yardımcı personelin bilgilendirilmesi (huzurevi, yurt ve okullardaki görevliler)
• Çocukların en az yılda bir kez muayenesi
12/10/2024
Eski Diş Dolgusu Değişimi
Eski Diş Dolgularında Karşılaşılabilecek Sorunlar Diş çürüğü tedavisi Diş dolguları zamanla aşınabilir, çatlayabilir ya da renk değişikliği gösterebilir. Eski dolgular,...
Devamını Oku
12/10/2024
Eski Diş Kaplamaları Ne Zaman Değiştirilmelidir?
Diş kaplamaları, estetik ve fonksiyonel nedenlerle sıklıkla tercih edilen diş tedavi yöntemlerinden biridir. Ancak her dental uygulama gibi kaplamaların da bir ömrü vardır ve zamanla...
Devamını Oku
03/10/2024
Zirkonyum Diş Kaplama: Sağlam ve Estetik Çözümler
Zirkonyum kaplama, diş estetiği alanında en sık tercih edilen yöntemlerden biridir. Hem dayanıklı hem de doğal bir görünüm sunan zirkonyum, diş kaplama işlemlerinde uzun ömürlü...
Devamını Oku
Yorum Yap